Кабінет Ціханоўскай: сто год эміграцыі?

Уплыў дэмсіл на ўнутрыпалітычны парадак дня ў Беларусі скарачаецца на фоне звужэння кола сімпатызантаў. У выніку жорсткіх чатырохгадовых рэпрэсій палітарганізацыі адмаўляюцца ад мабілізацыйных стратэгій і ўдзелу ў палітычных кампаніях унутры краіны. А менавіта гэта раней дазваляла ангажаваць актывістаў і ўплываць на тое, што адбываецца ўнутры краіны. Дэмсілы стаяць перад выклікам кансалідацыі сімпатызантаў вакол доўгатэрміновай стратэгіі нацыянальна-дэмакратычнай трансфармацыі Беларусі і пашырэння кола прыхільнікаў унутры рэспублікі.

Рыторыка дэмсіл у адносінах да рэжыму Лукашэнкі становіцца больш ультыматыўнай у адказ на несупынныя рэпрэсіі і ўзмацненне палітычнай дыскрымінацыі іншадумцаў. Як вынік, кола сімпатызантаў палітарганізацый звужаецца да катэгарычных апанентаў рэжыму, што, у сваю чаргу, штурхае рабіць выказванні яшчэ больш радыкальнымі.

Дэмсілы прасоўваюць на міжнародным узроўні санкцыйны парадак дня з ізаляцыяй рэжыму Лукашэнкі для вызвалення палітзняволеных. Лідарка дэмакратычнай Беларусі Ціханоўская наведала з працоўным візітам Швейцарыю.

Дэмсілы захоўваюць эфектыўную камунікацыю з Захадам у прасоўванні трэндаў на ізаляцыю афіцыйнага Мінска і падтрымку грамадзянскай супольнасці.

Еўрасаюз адмовіў новым чальцам прадстаўнічых органаў рэжыму ў легітымнасці. ЗША ў адмысловай заяве Дзярждэпартамента асудзілі “фіктыўныя парламенцкія і мясцовыя выбары рэжыму Лукашэнкі”.

Прадстаўніца Кабінета Ціханоўскай па сацыяльных пытаннях Вольга Гарбунова атрымала Міжнародную жаночую прэмію за адвагу.

Аднак рэжым актывізуе высілкі ў кірунку ўзнаўлення прагматычных адносін з ЕС. У сваю чаргу ўвага да Беларусі з боку Захаду змяншаецца на фоне ўнутранай зачысткі палітычнай прасторы і адсутнасці палітычных навін, акрамя рэпрэсіўнай павесткі.

У 1919 годзе нацыянал-дэмакраты стварылі “ўрад у выгнанні” – Раду БНР, легітымнасць якой базавалася на рашэннях Усебеларускага з’езду. Крыху болей чым праз 100 год (2022) чарговая масавая хваля палітэміграцыі заснавала Аб’яднаны пераходны кабінет на чале з Ціханоўскай. Легітымнасць утвораных дэмсіламі інстытуцый (Каардынацыйнай рады, АПК) базавалася на выніках прэзідэнцкіх выбараў (па звестках незалежнай платформы “Голас”) і пацвярджалася масавымі пратэстамі беларусаў-2020, што ў выніку прывяло да прызнання Ціханоўскай з боку заходніх сталіц.

Аднак ухіленне дэмсіл ад удзелу ва ўнутрыпалітычных падзеях працягне скарачаць суб’ектнасць палітарганізацый і ўплыў на ўнутраную аўдыторыю. У гэтай сітуацыі АПК Ціханоўскай можа напаткаць лёс Рады БНР, асабліва пасля 2025 года – прэзідэнцкай кампаніі ў Беларусі. Хаця чарговы “ўрад у выгнанні” можа з’явіцца і раней, чым праз 100 год – дынаміка сацыяльна-палітычных працэсаў у XXI паскорылася.